Emilio

Teño nas mans a edición de peto dun dos máis importantes clásicos da pedagoxía moderna, o Emilio de Jean Jacques Rousseau. A pesares das contradicións e do moito que se lle pode censurar, aínda hoxe en día esta obra garda un valor fundamental para os educadores de todo o mundo. Nela constátase por primeira vez que o neno é un ser en si mesmo, é dicir, non un adulto empobrecido e incapaz senón alguén moi diferente, con características propias e singulares. Por iso xa no prefacio Rousseau fai unha severa critica: "Los más sabios se aplican a lo que importa saber a los hombres, sin considerar lo que los niños están en condiciones de aprender. Buscan siempre al hombre en el niño, sin pensar en lo que es antes de ser hombre". Logo aconsella: "Comenzad pues por estudiar mejor a vuestros alumnos; porque a buen seguro no los conocéis."

O Emilio está escrito á maneira dun manual, unha especie de guía educativa chea de referencias filosóficas, fisiolóxicas, relixiosas e morais. Dividido en cinco libros, o seu esquema segue o da vida dun neno desde o nacemento até a idade adulta. Para os mestres do ensino infantil e primario é o segundo dos libros ao que máis interese prestamos posto que alí Rousseau trata da educación dos nenos de 2 a 12 anos, que son cos que convivimos nas nosas aulas. Tamén os pais poderían extraer ensinanzas moi valiosas dun libro do que fai este ano o 250 aniversario da súa publicación:

"¿Sabéis cuál es el medio más seguro para hacer miserable a vuestro hijo? Acostumbrarlo a obtener todo; porque, al crecer de modo incesante sus deseos por la facilidad de satisfacerlos, antes o después la impotencia os obligará, a pesar vuestro, a llegar a la negativa, y esa negativa insólita lo atormentará más que la privación misma de lo que desea. Primero querrá el bastón que tenéis; pronto querrá vuestro reloj; luego querrá el pájaro que vuela; querrá la estrella que ve brillar, querrá todo lo que vea; a menos de ser Dios ¿cómo lo contentaréis?"

(A imaxe mostra o gravado que serviu de portada do segundo libro na edición orixinal do Emilio, a do ano 1762. Vemos o centauro Quirón adestrando o neno Aquiles. Non sorprende a elección do tema mitolóxico pois Rousseau dedicou parte importante deste capítulo á educación física e sensorial.)