9 may 2008

As fontes de Dostoievski (I): Ann Radcliffe


O estilo literario de Dostoievski resulta ben peculiar e persoal. É moi fácil de identificar pois destaca polo seu realismo e a súa introspección psicolóxica. Os seus personaxes son capaces da acción máis miserable e da fazaña máis honrosa.
Este estilo foi estudado principalmente por Mijaíl Bajtín na súa obra Problemas da poética de Dostoievski (1936), un denso estudo sobre a relación que Dostoievski mantiña coas súas narracións e os seus personaxes. Bajtín falaba do estilo polifónico e dialóxico de Dostoievski e explicaba as súas características.
Sen embargo, con ser tan persoal o estilo de Dostoievski, non debemos esquecer que todos os escritores beben dunhas fontes literarias desde o mesmo momento en que botan a ler e que estas fontes inflúen moito nas futuras formas da escrita. As fontes de Dostoievski son diversas pois foi acostumado desde neno a escoitar novelas lidas polos seus pais. Entre elas líanlle novelas da escritora británica Ann Radcliffe (1764-1823), pioneira da novela gótica de terror. As súas novelas máis coñecidas son Os misterios de Udolfo (1794) e O italiano (1797). Dostoievski afirmaba que despois de escoitar estes relatos "deliraba" sobre eles nos seus soños.
Seguindo ao biógrafo de Dostoievski, Joseph Frank, a estructura básica destas novelas góticas estaba formada por unha trama baseada no misterio e o suspense, personaxes que eran expostos a situacións de extrema tensión psicolóxica e sexual, asasinatos, tumultos, e unha ambientación orientada a producir un calafrío no lector polo sobrenatural da historia. Dostoievski levaría todos estes elementos da novela gótica a un grao superior de perfección moitos anos máis tarde.


(Na imaxe, a portada dunha edición londinense de The Mysteries of Udolpho, do ano 1806.)

No hay comentarios: