18 mar 2010

Un burato no peito


Intenteino pero finalmente non me puiden resistir á marea e sentín a necesidade de escribir sobre o dichoso decreto, ese parto dos elefantes que xa parece que vai dar en criatura estraña, cando menos.
Pódese estar de acordo ou non co reparto horario do 50-50 entre galego e castelán aínda que un segue a pensar que tratar igual ao desigual é a mellor maneira de manter a desigualdade. Polo tanto non podo evitar pensar que esa é a intención que agochan os que promocionan e defenden este decreto. O galego tardou case mil anos en converterse en lingua oficial no seu propio territorio. Ollamos con envexa como a nosa lingua "florescia en Portugal". O castelán leva xa máis de cinco séculos establecido como lingua oficial do Estado —"instrumento del imperio" dicía Nebrija. Pola contra, o galego penetrou na educación hai menos de trinta anos e en todo este tempo houbo un amplo consenso sobre a necesidade de protexer e mimar unha lingua maltratada pola historia. Todas as xeracións teñen e terán dereito a ser ensinadas tamén na lingua propia de Galicia, cooficial xunto ao castelán, por moitos prexuízos e odios que os seus proxenitores poidan manter aínda. É triste, pero hoxe unha campaña como a que a principios dos oitenta animaba a falarlle galego aos fillos desde pequenos sería posiblemente denominada de imposición polos que gobernan.
Púxenme a escribir estas liñas coa intención de ir máis alá de porcentaxes e repartos. Na miña opinión, o que realmente desacredita ao decreto e aos seus autores intelectuais, que descoñecendo o seu nome teremos que entender que asina o propio Anxo Lorenzo, é a total nulidade desde o punto de vista pedagóxico e práctico.
O decreto tal como se anunciou ten trampa, véselle o cartón desde lonxe: equilibrio no reparto e logo todos, menos os profesores, poden usar a lingua que lles pete para falar, escribir, responder os exames e mesmo no libro de texto que leven á aula. Ou sexa, repartimos os naipes a partes iguais e logo ti xa os cambias polos que queiras. É unha rara maneira de fomentar a aprendizaxe das linguas oficiais. Ten moito máis de demagóxico que de efectivo. Se un se instala nunha lingua e non fai esforzo ningún por aprender a outra de que valen as grandilocuencias do bilingüismo?

E en todo isto onde queda a figura do mestre? Como é posible que nun decreto sobre educación non se teña para nada en conta o seu traballo, a súa experiencia, a súa realidade diaria na aula? Un dos máis coñecidos opinadores da prensa galega falaba o outro día da paisaxe despois da batalla. Pois ben, eu, como mestre de primaria, véxome no medio do campo, tirado e cunha ferida no peito. Deslizouse a idea de que somos impositores aos que lles hai que marcar uns límites, cando día tras día o que facemos e ir á escola a tratar de ensinar o afecto a todas as linguas, o aprecio pola natureza, o amor polos libros, o respeto e a tolerancia; arrancamos un sorriso dos beizos dos nenos para que entendan sen palabras que cremos neles e que, ao noso xeito, tamén os queremos.



Les parfums ne font pas frissonner sa narine;
Il dort dans le soleil, la main sur sa poitrine,
Tranquille. Il a deux trous rouges au côté droit.

(Os perfumes non lle fan tremer o nariz;
Tranquilo, durme ao sol, a man sobre o peito,
hai dous buratos vermellos no seu costado dereito.)

Arthur Rimbaud: Le dormeur du val, 1870.


2 comentarios:

José Luis Fernández Díaz dijo...

Seguiram para adiante se nas próximas eleiçoes os galegos non o remedian.
Sabes algo sobre o estudio Luz Universal en Ourense. Data de 1881 e tenho interés em ter máis datos. Saudos e parabens pelo blog.

David Paz Nóvoa dijo...

Mal futuro temos os mestres con este xeito de (non) gobernar.
Do estudio do que falas non sei nada, síntoo.
Grazas polas túas palabras e unha aperta, José Luis.